خطاهای شناختی چه هستند؟
از حس بد به حس خوب
- تفکر همه یا هیچ:
شما به اطراف و مواردی که وجود دارند، به صورت مطلق و مقوله ی سفید یا سیاه می نگرید.
- تعمیم مفرط:
هر حادثه منفی را به عنوان یک شکست همیشگی می پندارید.
- فیلتر ذهنی:
بر روی موارد منفی تأکید دارید و موارد مثبت را نادیده می گیرید.
- به حساب نیاوردن موارد مثبت:
اصرار دارید که موفقیت ها و یا کیفیت های مثبت شما “به نظر نمی آیند”.
- زود قضاوت کردن:
الف- فکر خوانی، این گونه تصور می کنید که افراد نسبت به شما واکنش منفی نشان می دهند در حالی که مدرک قطعی برای این مورد وجود ندارد.
ب- پیشگویی، به طور ارادی مواردی را پیش بینی می کنید که بد از آب در می آیند.
- بزرگ نمایی یا دست کم گرفتن:
موارد را بیشتر از تناسبشان به خودتان می قبولانید یا اینکه به طور نامناسب، اهمیت آن ها را دست کم می گیرید.
- استدلال هیجانی:
از چگونگی احساس کردنتان، استدلال می کنید: “من مثل احمق ها هستم، پس حتماً احمق هستم” یا “احساس می کنم دوست ندارم این کار را انجام دهم، پس آن را به تعویق می اندازم.”
- اظهارات باید:
خود و یا افراد دیگر را با بایدها، نبایدها و می بایست ها مورد انتقاد قرار می دهید.
- برچسب زدن:
نقطه ضعف های خود را مشخص می کنید. به جای اینکه بگویید: ” من دچار اشتباه شدم” به خودتان می گویید: “من یک احمق، نادان و یک بازنده هستم.”
- شخصی سازی و سرزنش:
خود را برای مواردی که به طور کامل مسئول آن نبوده اید سرزنش می کنید، همچنین دیگران را هم سرزنش می کنید و رفتار و نگرش هایی را که احتمالاً در ایجاد آن مشکل دخیل بوده اند نادیده می گیرید.
